Sojusz Fallen

Ricko

JARMUK 636

Jarmuk: rzeka wraz z wąwozem w okolicach wzgórz Golan, kraina na styku obecnego Izraela, Jordanii i Syrii

Tło Historyczne:
Bizancjum
*565 - śmierć cesarza Justyniana
*Okres niepokojów: utrata Italii przez Bizancjum na rzecz Longobardów, Hiszpanii na rzecz Wizygotów, dodatkowo Awarowie pustoszą Bałkany
*Epidemia dżumy, śmierć około połowy mieszkańców Konstantynopola
*Uzurpacja władzy przez oficera trackiego Fokasa, który ogłosił się basileusem (krwawe rządy)
*Atak perski szachinszacha Chosrowa (zajęcie Mezopotamii, ataki na Egipt, Palestynę, Syrię)
*Obalenie Fokasa, na tronie Herakliusz (koronacja 610roku), małżeństwo z Eudoksją
*Nowy Basileus przygotowuje cesarstwo do walki (nowe podatki na armię)
*Odbijanie zajętych przez Persów ziem (622 rok - sukcesy w walce)
Arabowie
*Ok.570 roku w rodzie Kurajszytów rodzi się Mahomet (Muhammad Ibn Abd Allah)
*Małżeństwo Mahometa ze starszą od siebie Chadżidżą
*610r. objawienie w postaci ukazania się archanioła Gabriela, początek islamu
*Nawracanie, walka z politeizmem, konieczność ucieczki z Mekki do Medyny w 622roku (hidżra)
*Zbrojne często nawracanie okolicznych plemion, triumfy Mahometa
*630r. - powrót do Mekki
*632r. - śmierć proroka

Geneza:
*Dogorywanie Persów, kolejne zwycięstwa Bizantyjczyków
*Mahomet wysyła listy nawołujące do nawrócenia się zarówno Herakliusza jak i Chosrowa
*632r. po śmierci Mahometa kalifem zostaje Abu Bakr (teść Mahometa)
*Dowódcami wojskowymi w armiach często zostają osoby, które jeszcze niedawno (przed nawróceniem) walczyły przeciw muzułmanom np. Chalid Ibd Al-Walid - podbicie przez niego wielu sąsiadujących plemion
*634r. - wyprawa na bizantyjską Palestynę - zwycięska potyczka pod Dathin (dowódcą Amr Ibn Al-Asa), strach w Jerozolimie, Herakliusz wysyła armię pod dowództwem swojego brata Teodora
*Chalid wraz z drugą armią idzie z Iraku by połączyć się z Amrem (po drodze zdobywa Damaszek)
*Połączenie się armii, pokonanie Teodora w bitwie pod Adżnadajn
*Herakliusz zbiera nową armię (problemy w Syrii i Palestynie, gdzie ludność przychylniej patrzy na muzułmanów niżli na okrutnego cesarza bizantyjskiego)

Bitwa:
*Założenie przez bizantyjczyków warownego obozu w Jakusach
*Dowódcami bizantyjskimi m.in Niketas i Wahan
*Nieudane próby przekupstw dowódców muzułmańskich
*2 lub 3-krotna przewaga liczebna bizantyjczyków
*Tarcia w armii bizantyjskiej
*Początek 15 lipca, sytuacja patowa, żadna ze stron nie osiągnęła przewagi
*Drugi dzień: bizantyjczycy atakują w porze modłów, zagrożenie obozu Chalida, na drodze armii uzbrojone kobiety muzułmańskie
*Próby kombinowanego ataku przy użyciu piechoty i jazdy, nieudane - odsłonięcie skrzydła piechoty i atak jazdy arabskiej
*Przedarcie się przez linie i atak na obóz bizantyjski małego oddziału jazdy
*Wojska bizantyjskie w pułapce, ucieczka wąwozem Jarmuk, nieustanna pogoń muzułmanów, całkowita porażka

Następstwa:
*Utrata terytoriów Syrii, Palestyny wraz z Damaszkiem, Jerozolimą na rzecz Muzułmanów
*Kalif Umaf (następca Abu Bakra) zezwala na wyznawanie obcych religii monoteistycznych, ale za opłatą
*Koniec panowania Herakliusza - 641r. cesarstwa na łasce intryg jego drugiej żony Martyny

Ricko

POITIERS 732

Poitiers: zielone wzgórza, około 300 km od Paryża, miejsce innych bitew (Chlodwiga z Wizygotami w 507r. oraz Francuzów z Anglikami w 1356r.)

Tło historyczne:
Podboje Arabów i pierwsze problemy wewnętrzne
*610r. - okres objawień Mahometa: Egipt spichlerzem Konstantynopola
*Amr Ibn Al-As w 639r. atakuje Egipt - skomplikowana sytuacja społeczna: konflikt po soborze w Chalcedonie (451r.) między ortodoksami (podwójna natura Jezusa), a monofizytami - Koptami (tylko boska natura Jezusa), zażegnany przez kompromis wprowadzający monoteletyzm)
*640-41 - Amr oblega Babilon niedaleko Memfis, rokowania z patriarchą Cyrusem
*642r. - zajęcie Aleksandrii (niesłuszne podejrzenia o splądrowanie biblioteki aleksandryjskiej)
*Zakładanie nowych miast m.in. Al-Fustat
*Śmierć kalifa Umara (zamordowany przez niewolnika perskiego), nowym kalifem Usman Ibn Affan, Amr traci swoje stanowisko (rywalizacja)
*Dawny sekretarz proroka, a obecny namiestnik Syrii Mu'awija (wywodzący się z rodu Abu Sufjana) zakłada pierwszą dynastię Umajjadów - stworzenie kalifatu w Damaszku (Medyna staje się prowincjonalnym miasteczkiem)
*Zagarnięcie terenów Tunezji i Libii nazywanych przez Arabów Ifrikiją
*645r. - atak grecki na Aleksandrię zażegnany przez wracającego z wygnania Amra
*Mu'awijja zwiększa flotę islamską na Morzu Śródziemnym, ataki na wyspy greckie: Rodos (654), Dodekanez, wydobycie kolosa rodyjskiego i sprzedanie go na złom
*655 - pokonanie floty bizantyjskiej cesarza Konstansa II
*Problemy wewnętrzne w Dar al-islam (państwie islamskim) - kalif Usman ginie z rąk współwyznawców
*Nowym kalifem Ali (najbliższy krewny proroka: zięć i adoptowany syn, drugi lub trzeci nawrócony na islam)
*Mu'awijja ogłasza się kalifem a Alego traktuje jak uzurpatora
*Walki o władzę (Amr dowódcą jazdy Mu'awijji, zwycięska dla Alego bitwa wielbłądzia, lecz w końcowym rozrachunku w 661r. Ali zostaje zamordowany, Mu'awijja może rządzić sam)
*Stronnictwo Alego (Szyici) uznają za naturalnym spadkobierców synów Alego czyli Hasana i Husajna
*W tym czasie Konstans II przenosi stolicę cesarstwa do Syrakuz, lecz po jego śmierci w 668 roku dwór z powrotem wraca do Konstantynopola
*674r. - atak arabski na Konstantynopol, Bizantyjczycy skutecznie bronią się ogniem greckim

Sytuacja na zachodzie Europy
*Frankami rządzą Merowingowie zwani królami gnuśnymi (władcy nieudolni), w ich imieniu władzę sprawują Majordomowie
*678r. majordom Pepin obala ostatniego Merowinga i daje początek dynastii Pepinidów (Karolingów)
*Następcą Pepina zostaje jego syn z nieprawego łoża zwany Młotem, początkowo nie mający nic w sobie ze zbawcy chrześcijaństwa

Afrykańskie kampanie muzułmanów, atak na półwysep iberyjski
*W 663r. umiera Amr Ibn Al-As, a w 680r. Mu'awijja, kolejne walki wewnętrzne zażegnane dopiero przez Abd al-Malika z bocznej linii Umajjadów - stabilizacja w państwie
*Ekspedycje muzułmańskie w płn.-zach. Afryce, zagrożenie atakami berberskimi
*Walki z Berberami (powstanie Kahiny), Arabowie aby utrzymać stabilną sytuację z berberami kierują ich ekspansję na tereny hiszpańskie
*711r. Tarik Ibn Zijad przeprawia się przez cieśninę między Afryką a Europą - słupy Herakles zyskały nowa nazwę: Dżabal al-Musa oraz Dżabal al-Tarik (Gibraltar)
*Na drodze muzułmanów Wizygoci (przybyli uciekając przed Hunami, w 378r. pokonali pod Adrianopolem Rzymian zabijając przy tym cesarza Walensa, w 410r. wódz wizygocki Alaryk zajął Rzym, pokonani przez Chlodwiga w 507r. osiedlili się w Hiszpanii)
*711r. król Roderyk pokonany przez wojska Tarika, dojście aż do Toledo
*Do 716 roku cała Iberia w rękach muzułmańskich, Tarik i Musa wezwani do Damaszku
*718r. - kolejna porażka morska przy próbie zdobycia Konstantynopola

Geneza bitwy pod Poitiers
*721r. - władca Akwitanii Odon pokonuje muzułmanów w bitwie obronnej w pobliżu stolicy swojego państewka
*Konflikty między Berberami, a Arabami; powstanie samozwańczego berberskiego królestwa u stóp Andory
*Sojusz Odona z władcą tego państewka - dowódcą berberskim Munuzą
*Wyprawy frankijskie na państwo Odona
*Arabowie wytrapiają i zabijają Munuzę
*Emirem An-Andalus (Hiszpanii) zostaje Abd ar-Rahman al-Ghafiki, zbieranie armii, atak i zdobycie Akwitanii
*Odon zwraca się do swojego dotychczasowego wroga Karola Młota o pomoc w walce z najeźdźcą

Przebieg bitwy
*Zebranie armii, wybranie lepszego dla Franków miejsca do bitwy
*Bitwa poprzedzana drobnymi potyczkami
*W końcu następuje atak muzułmańskiej jazdy, powstrzymuje je mur piechoty frankijskiej
*Nieudane ponawianie ataków
*Atak Odona na obóz arabski, Abd al-Rahman dzielnie broni obozu
*Ataki o zmroku na pozycje frankijskie, ginie w nich emir al-Rahman
*Arabowie uciekają, następnego dnia po ich wojskach nie ma już śladu

Następstwa
*Odon odzyskuje Akwitanię
*Karol Młot i jego syn Pepin Krótki odbijają Prowansję i Septymanię
*Karol Wielki (wnuk Młota) zajmuje Katalonię i tworzy z niej Marchię Hiszpańską

Ricko

KORDOBA 750 - 1000

Sytuacja w Europie po Poitiers
*Conviviencia (pogodne, wspólne życie) w Hiszpanii między muzułmanami, chrześcijanami i żydami
*Pojawienie się wikingów na północy Europy i piratów na Morzu Śródziemnym
*Myśli o końcu świata (rok 1000)
*Nieustanne potyczki w Anatolii między bizantyjczykami, a muzułmanami
*Sytuacja chrześcijan i żydów w państwie islamskim (zakaz używania dzwonów, wyższe podatki, zakaz budowy nowych świątyń, można było tylko remontować stare)

Zmiana warty i powstanie zjednoczonego Al-Andalus
*750r. - tłum wdziera się do grobowca Mu'awijji i bezcześci jego zwłoki
*Wyrżnięcie większości rodu Umajjadów, dokonują tego członkowie klanu Kurajszytów wywodzących się od Abbasa (stryja Mahometa)
*Nowa dynastia - Abbasydzi, założenie w 762r. Bagdadu (Miasta Pokoju), blisko niedawnej stolicy państwa Sasanidów
*Rozwój nauki i kultury w Bagdadzie
*Bagdad za daleko od strefy wpływów w Europie, widmo rozpadu państwa islamskiego
*Ucieczka umajjadzkiego księcia Abd ar-Rahmana Ibn Mu'awijji ad Dachila przez Mezopotamię, Palestyną, Cyrenajkę, Ifrikiję, Maghreb i dotarcie aż do Al-Andalus (755) - zdobycie statusu Imigranta
*Zdobycie Kordoby i uczynienie jej swoją stolicą, zjednoczenie Al-Andalus (podporządkowanie zarówno Berberów jak i Arabów)
*Na północy Al-Andalus Saragossa sama odparła ataki Karola Wielkiego
*Rozwój nauki i sztuki w Kordobie, dorównywanie Bagdadowi i Konstantynopolowi
*Bardzo dobra sytuacja żydów w Al-Andalus (obejmowanie przez nich wysokich stanowisk w państwie)
*Budowa przez Abd ar-Rahmana wspaniałego meczetu w Kordobie (przebudowany wizygocki kościół)
*Emir tęskni za Syrią, sprowadzanie sadzonek z tamtych stron do Kordoby
* Użyźnianie gleb w Al-Andalus
*Abd ar-Rahman II (wnuk Imigranta) przyjmuje na dwór wyrzuconego z Bagdadu pieśniarza Zirjaba
*Ogromna biblioteka w Kordobie (ponad 400tys. woluminów), jej sponsorem książę umajjadzki Al-Hakam II
*Współpraca kulturalna z Konstantynopolem
*Bunty w Al-Andalus (818 berberyjski), niekiedy buntowały się całe prowincje, protestowanie przeciwko zajmowaniu wysokich stanowisk przez niemuzułmańskich urzędników
*Słabość umajjadów do sprowadzanych z północy jasnowłosych niewolnic (Abd ar-Rahman III nie wyglądał na araba, musiał farbować włosy)
*Po 850r. złamanie religijnego zawieszenia broni, chrześcijanie protestują przeciwko naukom islamu, Conviviencia zagrożona
*Muzułmanie z Al-Andalus opanowują Baleary oraz Sardynię, w 825r. dotarli do Krety i zajęli ją
*Bizancjum traci Sycylię na rzecz arabów z Ifrikiji
*846r. najazd muzułmański na Rzym, obrabowanie skarbca i Bazyliki Świętego Piotra
*Najazdy na południe Europy (933r. zagarnięcie genueńskich kobiet i dzieci, 972r. porwanie dla okupu burgundzkiego zakonnika Mayeula)
*Wysyłanie posłów i handlowanie Europy zachodniej z Al-Andalus
*Abd ar-Rahman III buduje monumentalny kompleks pałacowy o nazwie Madinat az-Zahara
*929r. - Abd ar-Rahman III ogłasza się kalifem, problematyczna sprawa (może być jeden kalif i rezyduje on w Badgadzie)
*Problemy w Ifrikiji, pojawienie się trzeciego samozwańczego kalifa (powstanie się kalifatu Fatymidów - od córki Mahometa Fatimy założonego przez isma'illitów - odłamu szyitów z Syrii)
*Fatymidzi ruszają na wschód, zajęcie Egiptu, założenie miasta Al-Kahira (Kairu) w 973r., które po upadku Kordoby miało przejąć jej rolę jako centrum muzułmańskiego świata

Upadek Kordoby
*Do władzy dochodzi uzurpator Almanzor (kochanek konkubiny Al-Hakamy II, będącej królową-matką jedenastoletniego następcy tronu)
*Almanzor eliminuje wszystkich potencjalnych rywali i pod przykrywką obrony rządów młodego kalifa rozpoczyna rządy
*Władza absolutna Almanzora, Kordoba wielkim placem budowy, wznoszenie Madinat az-Zahira (Widoczne Miasto)
*Ataki Almanzora na rodzące się na północy królestwa Aragonii-Kataloni, Leonu czy Kastynlii
*Sprowadzanie kolejnych berberyjskich plemion i wciąganie ich do armii
*1002r. - śmierć w Medicaneli Almanzora, początek rozrób w Kordobie i całym Al-Andalus (1009 - rewolucja ludowa, 1013r. - Berberowie przez 2 miesiące nieustannie łupią Kordobę)
*Rozpad Al-Andalus na kilkanaście samodzielnych państewek