Ricko
Brain
Dołączył: 07 Sie 2006
Posty: 3255
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 5 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: ..::Zabrze::..
|
 Wysłany: Nie 18:11, 27 Mar 2011 Temat postu: Transformacja Systemowa - Powstanie III RP |
|
|
POWSTANIE III RP
Zazwyczaj przyjmuje się, że przegłosowanie przez tzw.Sejm kontraktowy przywrócenia nazwy państwa polskiego Rzeczpospolita Polska i godła w postaci orła w koronie, które weszło w życie 31 grudnia 1989, zapoczątkowało symbolicznie powstanie tak zwanej III Rzeczypospolitej.
ZMIANA GODŁA
 
_GODŁO PRL_GODŁO III RP_
_____________________________________________________________
OGÓŁ TRANSFORMACJI SYSTEMOWEJ
Zmiany zapoczątkowane w latach 80. XX wieku, które ukierunkowane są na budowę wolnego rynku, stworzenie społeczeństwa obywatelskiego oraz demokratyzację.
Przebudowa państwa obejmuje niemal wszystkie sfery życia społecznego, dlatego na potrzeby badawcze wyróżnia się następujące podkategorie transformacji:
1.Transformację ustrojową (wdrażanie instytucji i procedur demokratycznych),
2.Transformację gospodarczą (tworzenie wolnego rynku opartego na własności prywatnej),
3.Transformację społeczną (zmiana mentalności społecznej, akceptacja nowych reguł gry).
Polska jako pierwszy kraj w obozie socjalistycznym wkroczyła na drogę transformacji. Wraz z powstaniem NSZZ "Solidarność" w 1980 roku zaczęły się tworzyć zręby społeczeństwa obywatelskiego.
_____________________________________________________________
1.TRANSFORMACJA USTROJOWA
Obrady Okrągłego Stołu i wybory z czerwca 1989 roku stanowiły natomiast początek transformacji ustrojowej.
Pierwsze częściowo wolne wybory odbyły się 4 i 18 czerwca 1989 – w ich wyniku Komitet Obywatelski "Solidarność" otrzymał maksymalną dopuszczoną liczbę miejsc w Sejmie. 24 sierpnia 1989 powstał pierwszy demokratyczny rząd Tadeusza Mazowieckiego. Rok później przeprowadzono wybory prezydenckie, które wygrał Lech Wałęsa.
Demokratyczne władze Polski przeprowadziły w czasie pierwszych lat III Rzeczypospolitej wiele istotnych zmian i reform. Początkowo wprowadzono zmiany do Konstytucji PRL zmieniające nazwę państwa na Rzeczpospolita Polska, przywracające do godła orła w koronie i odrzucające zasady komunistycznego systemu jednopartyjnego.
_____________________________________________________________
ROZMOWY W MAGDALENCE
Rozmowy w Magdalence – spotkania władz państwowych PRL z przedstawicielami NSZZ Solidarność, odbywające się od 16 września 1988 roku w w ośrodku konferencyjnym MSW Magdalence pod Warszawą. Początkowo miały miejsce w Warszawie w willi przy ulicy Zawrat.
Celem rozmów było przygotowanie obrad Okrągłego Stołu. Jednak nieporozumienia w obozie władzy spowodowały bardzo szybkie przerwanie spotkań.
Dopiero początek 1989 roku przyniósł w PZPR wzrost siły grupy reformatorów i 27 stycznia 1989 roku mikrobusy przywoziły do Magdalenki ekipy gen. Czesława Kiszczaka i Lecha Wałęsy.
Już 6 lutego 1989 w Warszawie rozpoczęły się obrady Okrągłego Stołu. Niebawem utknęły w martwym punkcie i 2 marca 1989 rozpoczęła się druga tura rozmów w Magdalence – rozpatrywano tam najbardziej sporne kwestie z obrad Okrągłego Stołu.
W rozmowach w Magdalence uczestniczyli przedstawiciele Kościoła katolickiego – ks. Alojzy Orszulik, ks. abp Bronisław Wacław Dąbrowski, ks. bp Tadeusz Gocłowski.
W czasie obrad Okrągłego Stołu odbyło się 5 spotkań w Magdalence (spotkania miały też czasem miejsce w gmachu URM) - w czasie tych spotkań przygotowywano stanowiska wspólne, które znane były potem jako ustalenia Okrągłego Stołu. W sumie tzw. Grupa Magdalenka spotykała się 13 razy – były to spotkania robocze i spotkania współprzewodniczących grup.
Spotkania były protokołowane - zajmowali się tym: Krzysztof Dubiński, Kazimierz Kłoda, Jacek Ambroziak.
W spotkaniach w Magdalence udział brali (w różnych zespołach i składach osobowych): gen. Czesław Kiszczak, Stanisław Ciosek, Artur Bodnar, Jan Janowski, Jan Jarliński, Mieczysław Krajewski, Harald Matuszewski, Jerzy Ozdowski, Romuald Sosnowski, Bolesław Strużek, Jan Szczepański, Tadeusz Szymanek, Stanisław Wiśniewski, Andrzej Gdula, Bogdan Królewski, Janusz Reykowski, Aleksander Kwaśniewski, Ireneusz Sekuła, Jerzy Uziębło, Władysław Baka, Jan Błuszkowski, Leszek Grzybowski.
Lech Wałęsa, Andrzej Stelmachowski, Władysław Frasyniuk, Lech Kaczyński, Władysław Liwak, Tadeusz Mazowiecki, Jacek Merkel, Alojzy Pietrzyk, Edward Radziewicz, Bronisław Geremek, Mieczysław Gil, Witold Trzeciakowski, Adam Michnik, Zbigniew Bujak, Jacek Kuroń, Andrzej Wielowieyski, Ryszard Bugaj.
_____________________________________________________________
GRUBA KRESKA
Wyrażenie gruba kreska to slogan polityczny wywodzony z przemówienia Tadeusza Mazowieckiego w sejmowym exposé premiera w 1989. Powiedział on:
| Cytat: |
| Rząd, który utworzę, nie ponosi odpowiedzialności za hipotekę, którą dziedziczy. Ma ona jednak wpływ na okoliczności, w których przychodzi nam działać. Przeszłość odkreślamy grubą linią. Odpowiadać będziemy jedynie za to, co uczyniliśmy, by wydobyć Polskę z obecnego stanu załamania. |
_____________________________________________________________
MAŁA KONSTYTUCJA Z 1992
Ustawa konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym. Uchwalona przez Sejm kadencji 1991-1993.
Obowiązywała od 8 grudnia 1992 do 16 października 1997.
Na jej mocy zostały uchylone przepisy Konstytucji PRL z 1952 roku dotyczące ustroju socjalistycznego i wprowadzone nowe, stanowiące podstawę ustroju politycznego i gospodarki rynkowej. Stanowiła ona, że organami Państwa w zakresie władzy ustawodawczej są Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie władzy wykonawczej - Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, w zakresie władzy sądowniczej - niezawisłe sądy.
Sprecyzowała prerogatywy prezydenta i wprowadziła zasadę kontrasygnaty premiera lub właściwego ministra dla aktów prezydenta. Rząd powoływany był przez prezydenta, ale wymagane było uzyskanie wotum zaufania w Sejmie. Rada ministrów zyskała możliwość wydawania dekretów z mocą ustawy. Prezydent miał możliwość skrócenia kadencji parlamentu, gdy ten uchwali wotum nieufności dla premiera i nie powoła nowego. Znosiła również prawo prezydenta do rozwiązania parlamentu, gdy ten przyjmie ustawę uniemożliwiającą prezydentowi wykonywanie obowiązków.
_____________________________________________________________
2.TRANSFORMACJA GOSPODARCZA
Reformy rządu Mieczysława Rakowskiego w latach 1988–1989 uznawane są za inaugurację procesu transformacji gospodarczej.
W roku 1990 przyjęto pakiet reform gospodarczych znanych jako Plan Balcerowicza, polegający na wprowadzeniu wolnego rynku, obniżeniu inflacji i deficytu budżetowego oraz na dążeniu do przyspieszenia wzrostu gospodarczego.
_____________________________________________________________
USTAWA WILCZKA
Potoczne określenie ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej opracowanej według projektu ministra przemysłu Mieczysława Wilczka i premiera Mieczysława Rakowskiego uchwalonej przez Sejm PRL IX kadencji. Ustawa obowiązywała od 1 stycznia 1989 do 31 grudnia 2000 i regulowała w sposób liberalny działalność gospodarczą.
Ustawa umożliwiła każdemu obywatelowi PRL podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej na równych prawach, co m.in. spowodowało aktywizację drobnych przedsiębiorców, którzy utworzyli wiele nowych miejsc pracy. W połączeniu z zastąpieniem centralnie sterowanej gospodarki systemem w pełni wolnorynkowym w efekcie zaowocowała dużą dynamiką gospodarczą na samym początku lat 90. Sukcesom towarzyszyły również nielegalne interesy i uwłaszczenie grup z pogranicza państwa i biznesu co doprowadziło do przekonania, że taka gospodarka jest niesprawiedliwa.
Fragmenty:
| Cytat: |
Art. 1 "Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej jest wolne i dozwolone każdemu na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa."
Art. 4 "Podmioty gospodarcze mogą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonywać czynności i działań, które nie są przez prawo zabronione." |
Opinie Ekonomistów:
*Ustawa Mieczysława Wilczka jest do tej pory niedoścignionym wzorem ustawy, dającej najwięcej wolności gospodarczej polskim przedsiębiorcom. Co jest zaskakujące, jest zgodna z polskimi zobowiązaniami wobec UE
*Ustawa o działalności gospodarczej, zwana ustawą Wilczka, uchwalona jeszcze za komuny w grudniu 1988 r., stwierdzała, że "podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej jest wolne i dozwolone każdemu na równych prawach". Później było już tylko gorzej: kolejne regulacje, ograniczenia, koncesje, zezwolenia w myśl typowej raczej dla komunizmu, a nie budowanego rzekomo kapitalizmu, zasady postępowania z prywaciarzami: trzeba ich tolerować, ale należy trzymać krótko.
*Niewielka to była ustawa — raptem 55 artykułów, ale potwierdza tezę, że małe jest piękne. 55 artykułów dało polskiej przedsiębiorczości i polskiej gospodarce takiego kopa, że dzisiejsze wielostronicowe kolejne nowelizacje ustawy o wolności gospodarczej nie dorastają jej do pięt. Może dlatego, że wolność mają tylko w tytule, ale nie w zawartości
*Zdaniem Roberta Gwiazdowskiego nie podjęto kroków do [...] usprawnienia kontroli i ścigania poprzez odpowiednie organy osób zarabiających nielegalnie. Efektem tego nie było upatrywanie i walka z układami biznesowo-politycznymi lecz zniesienie liberalnej Ustawy Wilczka poprzez kolejne ograniczenia, koncesje i zezwolenia co trwa do dnia dzisiejszego. Spowodowało to znaczne utrudnienia dla uczciwych przedsiębiorców.
_____________________________________________________________
PROGRAM KOMERCJALIZACJI PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH
Program związany z akcją prywatyzacyjną w latach 90. w Polsce. Proces ten miał podwójny charakter w zależności od postawionych sobie celów:
1.Nie dłuższy niż 2 lata okres przejściowy, który polegał na wstępnej komercjalizacji (przekształceniu w jednoosobową spółkę skarbu państwa) w celu przeprowadzenia późniejszej prywatyzacji na drodze kapitałowej.
2.Zmiana statusu prawnego polegająca na przeniesieniu funkcji organów założycielskich na skarb państwa.
Program ten trwał w latach 1995-1998, odpowiedzialnym za jego przebieg był Minister Przekształceń Własnościowych oraz organy założycielskie (również lokalne).
Głównym celem programu było pobudzenie przedsiębiorstw do zmiany struktury organizacyjnej, przygotowanie do nowych warunków panujących na wolnym rynku oraz do odejścia od branżowego modelu gospodarki państwowej.
Wszystkie procedury wraz z ustaleniem, jakie firmy mogą wziąć udział w komercjalizacji reguluje ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.
_____________________________________________________________
PROGRAM POWSZECHNEJ PRYWATYZACJI
Program Powszechnej Prywatyzacji – to realizowany od grudnia 1994 roku do 1998 roku, rządowy program przekształcenia 512 przedsiębiorstw państwowych (między 2 a 5% ówczesnego majątku narodowego[1]) w spółki prawa handlowego (spółki akcyjne) przy udziale ok. 27 mln dorosłych obywateli Polski. Głównym celem Programu było umożliwienie państwowym przedsiębiorstwom dostępu do szerszych rynków zbytu, kapitału oraz nowszych technologii. Dzięki temu miała zostać polepszona konkurencyjność oraz efektywność ich działania.
Każdy uprawniony obywatel otrzymywał Powszechne Świadectwo Udziałowe, które miał prawo sprzedać dowolnemu podmiotowi lub zamienić na akcje Narodowych Funduszy Inwestycyjnych.
W Polsce powstało 15 NFI, których majątkiem miały zarządzać polskie i zagraniczne firmy konsultingowe, banki komercyjne oraz konsorcja wybrane metodą przetargu. Dwuetapowy konkurs rozstrzygał członków rad nadzorczych NFI.
Okres dystrybucji świadectw udziałowych trwał od 22 listopada 1995 r. do 26 listopada 1996 roku. Świadectwa odebrało 96% uprawnionych obywateli.
Program stanowił szczególny rodzaj prywatyzacji, który oprócz celów ekonomicznych (włączenie bardzo dużej liczby Polaków do procesu transformacji) zawierał także elementy edukacyjne. Z perspektywy czasu można stwierdzić, że żaden z założonych celów nie został w dostatecznym stopniu zrealizowany. Narodowe Fundusze Inwestycyjne nie stały się inwestorami instytucjonalnymi, zwiększającymi płynność oraz podaż papierów wartościowych, a ich wyniki finansowe były dalekie od oczekiwań. PPP zarzucano brak kontroli nad sposobem uwłaszczenia, grupy spekulacyjne mogły z łatwością przejąć pakiet kontrolny przedsiębiorstw (po zgodzie Komisji Papierów Wartościowych).
_____________________________________________________________
3.TRANSFORMACJA SPOŁECZNA
Jej przejawem jest historia „Solidarności” – struktur opozycji demokratycznej w komunistycznej Polsce, za sprawą których – jak twierdzi choćby A. Arato, pojęcie społeczeństwa obywatelskiego wróciło na polityczną wokandę. W obliczu całkowitego zawłaszczenia przestrzeni publicznej przez państwo, Polscy intelektualiści, podobnie jak ich koledzy z innych państw Europy Środkowo-Wschodniej, zwrócili się ku koncepcji społeczeństwa obywatelskiego rozumianego jako wspólnota moralna i przed-polityczna – w stronę wizji „społeczeństwa drugiego obiegu” – nie tyle przeciwstawianego państwu totalitarnemu, co żyjącego obok niego. W koncepcji tej sfera obywatelskiej aktywności zostaje radykalnie „uspołeczniona” - oddzielona zarówno od dziedziny polityki, jak i rynku. W takiej też postaci funkcjonuje w obecnym dyskursie na temat społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.
Warto tu zauważyć, że instytucjonalną podporą ruchu społecznego, w łonie którego rozwinęła się polska debata nad społeczeństwem obywatelskim były organizacje pracownicze, NSZZ Solidarność oraz struktury Kościoła Katolickiego, a więc instytucje, nad których miejscem w koncepcji społeczeństwa obywatelskiego wciąż toczy się intensywna debata. Postulat „autonomii” aktywności obywatelskiej reprezentował w czasach totalitaryzmu jedynie tęsknotę za wolnością, jakkolwiek z perspektywy problemów zachodnich demokracji, dla których rewolucja „Solidarności” stanowiła inspirację, mógł być odczytywany inaczej. Postulat ten miał jednak przemożny wpływ na polską debatę nad społeczeństwem obywatelskim po 1989 roku.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Ricko dnia Sob 20:04, 02 Kwi 2011, w całości zmieniany 9 razy
|
|
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Galerie
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
